We nemen jullie mee naar Trigales en Toyota Baja, twee dorpen van de gemeente Pasorapa. Beeld je een uitgestrekte regio in met veel uitdagingen voor de boer.inn.en vanwege de droogte, het bergachtige landschap en de afstand tot afzetmarkten.

Mee– en tegenvallers van het project

We zouden starten in juli 2020, maar omwille van de coronapandemie werden in het najaar van 2020 pas de eerste stappen gezet. Door een gebrek aan consensus in het voorgestelde dorp werd verder gezocht naar alternatieven. Zo kwamen we terecht in Trigales en Toyota Baja.

In maart 2021 keurde de gemeentelijke overheid van Pasorapa de ‘gemeentelijke strategie voor integraal waterbeheer 2021- 2030’ goed. Deze strategie, die door de goedkeuring een wettelijke status kreeg, zal in belangrijke mate het waterbeleid van de lokale overheid richting geven en zal dienen als basis voor de financiering en uitvoering van waterprojecten. De irrigatieprojecten in Trigales en Toyota Baja zullen niet alleen de dorpen voorzien van meer en beter waterbeheer, ze betekenen ook een concreet model dat kan worden overgenomen in andere dorpen in Pasorapa en daarbuiten.

April tot juli 2021 betekenen in Bolivia een nieuwe coronagolf en wederom een verbod op bijeenkomsten. We zitten, op moment van schrijven, midden in de uitvoering van het project.

Naar de top

Verbetering van de levensomstandigheden

In Trigales is het belangrijkste perspectief dat door de bescherming van het infiltratiegebied de hoeveelheid water toeneemt. De watertoevoer is hier minimaal. Het water is in bepaalde jaren nauwelijks toereikend voor drinkwater, waardoor het dorp besloot om de afgelopen drie jaar irrigatie te verbieden en het gebruik van water tot bepaalde dagen in de week te beperken.

Het watersysteem dat via het project wordt aangelegd, is zowel bestemd voor drink- als voor irrigatiewater. Het beschikbare water moet hiermee sterk toenemen: het dorp had een watertank met een capaciteit van 3.000 liter, de nieuwe watertank heeft een capaciteit van 60.000 liter. Irrigatie is hiermee opnieuw mogelijk. Niettemin zal het dorp het watergebruik blijven reglementeren.

Edil Cabello (president watercomité Trigales): "Met de aanleg van het watersysteem zijn we niet meer zo wanhopig om water in de droge periode. We hebben nu een grotere watertank waaruit geen water wegsijpelt, we hoeven nu dus minder te rantsoeneren. Wanneer we toch tekort aan water hebben, kunnen we de watertank laten aanvullen door middel van vrachtwagens die water distribueren, zodat we voldoende hebben voor drinkwater, irrigatie en ons vee."

Het project in Trigales in beeld (klik om te vergroten): 

Naar de top

In Toyota Baja is een nieuwe watertank geïnstalleerd met een capaciteit van 50.000 liter, die wordt gevoed vanuit een waterbron die het dorp niet eerder gebruikte, en waarvan het infiltratiegebied zal worden beschermd. De watertank ligt hoger waardoor gezinnen die geen toegang hadden tot water aan huis, vanwege een gebrek aan waterdruk, nu wel toegang krijgen. Het dorp beschikt hiermee over meer water voor drinkwater en irrigatie, ook in de droge periode.

Elmer Cabello (dirigent van de boerenorganisatie van Pasorapa): "Het is een goed uitgewerkt project, met zelfs aandacht voor de bescherming van de waterbronnen, zodat de hoeveelheid water op peil blijft en het water niet vervuild raakt. Het watervolume in de tanks is groot, waardoor meer water beschikbaar is voor consumptie en irrigatie, zelfs in de droge tijd. Het zou goed zijn om dit project te repliceren in andere dorpen met watergebrek, om zo de kwaliteit van leven van deze gezinnen te verbeteren." 

Met de bescherming van de infiltratiegebieden hopen de dorpen het proces van afnemende watertoevoer te stoppen en er uiteindelijk voor te zorgen dat de watertoevoer stabieler wordt gedurende het hele jaar.

Het project in Toyota Baja in beeld (klik om te vergroten):

Naar de top

Sneeuwbaleffect?

Toen de resultaten van het project eenmaal zichtbaar werden, raakten de lokale actoren steeds meer overtuigd dat projecten voor integraal waterbeheer, met aandacht voor zowel de bescherming, de opvang en het gebruik van het water, cruciaal zijn voor Pasorapa. Het project heeft de aandacht getrokken van andere dorpen die ook hun watersysteem willen verbeteren.

Ook andere gemeentes in de regio van Cono Sur kijken mee naar de resultaten in Pasorapa. Onze partner AGRECOL Andes zal de gemeente Pasorapa verder ondersteunen in het overnemen van dit soort beschermingsprojecten in andere dorpen.

Naar de top

Verdere stappen in Trigales en Toyota Baja

Na de aanleg van de duurzame irrigatiesystemen is er aandacht voor het gebruik en onderhoud van deze systemen. Een aantal vormingen worden hiervoor voorzien.

De infiltratiegebieden, die op termijn meer water moeten toeleveren, worden beschermd door omheiningen rond kwetsbare gedeeltes van de gebieden en de waterbronnen zodat de natuurlijk vegetatie hier terug kan komen. Op steile stukken worden infiltratiegeulen aangelegd, en lagunes aan de top van de berg moeten mee zorgen voor betere infiltratie. Daarnaast wordt verbetering gebracht door herbebossing met lokale soorten, die afhangt van het begin van het regenseizoen. Pas na de eerste regens kan het aanplanten - doorgaans in november of december - beginnen.

Een derde resultaat in het project gaat over de normen en regels die worden toegepast voor duurzaam beheer en gelijke verdeling van het water, hiervoor richten we een watercomité op met aandacht voor gender.

AGRECOL Andes en Solidagro maken het verschil

Dankzij succesvolle projecten maken we het verschil voor vele gezinnen in Bolivia. Water betekent leven, dus bescherming van water is gelijk aan bescherming van het leven. Deze kleinere projecten passen in het grotere 5-jaren programma van AGRECOL Andes en Solidagro dat afloopt eind 2021. Ook de komende vijf jaren, 2022-2026, wil Solidagro samen met AGRECOL Andes in Bolivia blijven werken rond duurzaam waterbeheer.

Wil jij mee het verschil maken? Investeer in het basisrecht op water en voedsel: 

• Steun ons financieel via BE19 0012 1876 7412 of doneer online.  
• Volg ons via sociale media en verspreid mee onze boodschap. Delen is altijd lief!
• Word vrijwilliger of ambassadeur van Solidagro: neem contact op met Gerben.vanhoute@solidagro.be voor meer info.

Naar de top