De Filipijnse strijd tegen landroof duurt voort
Apr 14, 2022
Sinds de jaren 1970 hebben de inheemse gemeenschappen van de Cordillera-regio in het noorden van de Filipijnen vol overtuiging alle pogingen afgewezen om dammen voor waterkrachtcentrales op de Chico Rivier te bouwen. Ze verdedigen tot vandaag de gronden van hun voorouders met passie.
Een stukje geschiedenis
Chico River is de belangrijkste rivier in de Cordillera en vloeit door de Mountain Province en de provincie Kalinga. Voor de inheemse volkeren die daar leven, is de grootse rivier een levensbron die nauw verbonden is met hun identiteit. Daarom noemen zij hem ook de ‘Rivier van het Leven’.
Tijdens het bewind van de dictator Ferdinand Marcos (1965-1989) begonnen de pogingen om Chico River in te dammen via het door de Wereldbank gefinancierde Chico River Dam Project. De bevolking van Kalinga verzette zich omdat het project hun heilige gronden en de dorpen rondom onder water zou zetten, en duizenden mensen zouden moeten verhuizen. Om de weerstand te onderdrukken, militariseerde Marcos de gebieden die door het damproject werden getroffen. Dat resulteerde in de arrestatie en het gevangen houden van tenminste 150 burgers, die werden beschuldigd van subversieve activiteiten en het verhinderen van overheidsprojecten. Marcos werd niettemin gedwongen om het project te schrappen nadat verschillende inheemse bevolkingsgroepen van de Cordillera in opstand kwamen na de moord op Macli-ing Dulag (24 april 1980), de gerespecteerde leider van de protestbeweging. Hij zou vermoord zijn door de overheid.
Monument ter ere van drie gedode leiders van indigene groepen die in de jaren '80 protesteerden tegen het bouwen van de dam (Foto: CC BY 2.0 David Stanley (Flickr))
2022: nieuw tijdperk, zelfde rechtenschendingen
Anno 2022 worden de mensen van Kalinga geconfronteerd met twee geplande waterkrachtcentrales op hun heilige gronden, de Upper Tabuk-dam en de Karayan-dam. Voorstanders argumenteren dat de grote hoeveelheid energie die door de dammen zal worden opgewekt beantwoordt aan de groeiende vraag naar energie van het land. De dammen zorgen daarnaast voor werkgelegenheid, maken het mogelijk landbouwgronden te bevloeien en zullen zowel het toerisme als de handelsmogelijkheden aanzwengelen.
De inheemse volkeren en milieugroepen zijn tegen deze projecten gekant en wijzen op de negatieve gevolgen voor het milieu en de getroffen gemeenschappen, inclusief het verplaatsen van verschillende dorpen, en het volkomen negeren van het FPIC-proces(1) (dit betekent een vrije, transparant gecommuniceerde handelswijze ten aanzien van de betrokkenen). Grote ontwikkelingsprojecten zoals waterkrachtcentrales leiden, wanneer zij worden opgelegd zonder aandacht voor het FPIC-proces, vaak tot agressie in de inheemse gebieden, wat dan resulteert in het verplaatsen van de gemeenschappen.
Muurschildering in Baguio City ter ere van de vrouwen die strijden tegen het Chico River Dam Project, 1 april 2022 © CDPC
Reden tot protest
Volgens de Cordillera Peoples Alliance (CPA, zie foto boven)(2) maken de grote economische actoren nu gebruik van de populaire aandacht voor hernieuwbare energie om winstgevende projecten te promoten die op het eerste zicht milieuvriendelijk zijn maar die in de realiteit grote negatieve gevolgen hebben voor ecosystemen en gemeenschappen (klik hier voor meer info).
'De commissie die de inheemse bevolking hoort te beschermen, werkt samen met de promotoren om hun dam te bouwen'
CPA wijst erop dat de bouwpromotoren de betrokken gemeenschappen manipuleren en tegen elkaar opzetten om hun steun te verwerven voor het bouwen van de dam. De alliantie beschuldigt de Nationale Commissie voor de Inheemse Volkeren (overheidsinstelling die de rechten van de inheemse bevolking moet beschermen) ervan onder één hoedje te spelen met de promotoren om het FPIC-proces om de toestemming te krijgen van de betrokken gemeenschappen te omzeilen.
De bevolking wordt op verschillende manieren gemobiliseerd, zoals door straatprotesten, bewoners die opdagen bij consultatievergaderingen maar weigeren de aanwezigheidslijsten te tekenen, het aanwakkeren van de bewustwording van de bevolking, het verspreiden van informatie via de traditionele en de lokale media en het indienen van petities en van officiële klachten bij de betrokken overheidsinstellingen om de bouwvergunningen te laten intrekken.
Bovenaanzicht van Chico River, die meandert tussen de rijstterrassen nabij Tinglayan in de provincie Kalinga (Foto: CC BY 2.0 David Stanley (Flickr))
Het werk van Solidagro en haar lokale partner
De lokale bevolking rondom de Chico River stelt ook alternatieve bronnen van hernieuwbare energie voor aan de promotoren en water- en irrigatiesystemen die gebaseerd zijn op het principe van zelfbeschikking en duurzame ontwikkeling. De partner van Solidagro, het Center for Development Programs in the Cordillera of CDPC heeft de ontwikkeling van deze initiatieven gesteund met organisatorische steun en capaciteitsontwikkeling, die de inheemse landbouwsystemen en het levensonderhoud bevorderen maar die compatibel zijn met de inheemse systemen van duurzaam beheer van de middelen. CDPC voorziet in samenwerking met Solidagro en de lokale bevolking ondersteunende infrastructuur zoals rijstmolens, en water- en irrigatiesystemen en engageert zich om op te roepen de rechten van de bevolking na te leven.
'President Duterte gebruikt dezelfde technieken als dictator Marcos om het protest te breken'
Spijtig genoeg is de verdediging door de inheemse volkeren van de gronden van hun voorouders ontaard in een strijd op leven en dood omdat, net als tijdens het onderdrukkende regime van Marcos, de huidige administratie van president Duterte dezelfde tactieken gebruikt om de weerstand tegen de damprojecten te breken. Gemeenschappen die gekant zijn tegen de dammen komen onder militaire controle te staan, de organisaties van de bevolking worden geconfronteerd met ‘red tagging’(3) en worden als verwaarloosbaar bestempeld door de agenten van de overheid. Sommige van hun leden worden gearresteerd op basis van opgepompte beschuldigingen terwijl anderen worden vermoord. De Filipijnen is het dodelijkste land van Azië voor de verdedigers van grond en milieu (meer info).
Ondanks de repressie blijft de antidambeweging actief. De inheemse volkeren van de Cordillera hebben gezworen het hoofd te bieden aan de uitdagingen en hun strijd voor de gronden van de voorouders en zelfbeschikking verder te zetten.
Protest tegen landroof op 3 maart 2022 in Baguio City tijdens de Vrouwenmars georganiseerd door Innabuyog, lid van CDPC © Innabuyog
Voetnoten
- Een vrije, voorafgaandelijke en goed geïnformeerde toestemming (FPIC) is een specifiek recht dat de inheemse volkeren toebehoort en dat wordt erkend door UNDRIP (de verklaring van de Verenigde Naties betreffende de rechten van inheemse volkeren). Het laat deze volkeren toe hun toestemming te geven of te weigeren voor een project dat hen of hun grondgebied kan beïnvloeden.
- Onafhankelijke beweging van progressieve volksorganisaties. De meeste hiervan hebben hun wortels in de lokale gemeenschappen van inheemse volkeren in de Cordillera-regio.
- Het door overheidsagenten labelen, merken, benoemen en beschuldigen van individuen en/of organisaties als zijnde aanleunend bij links, subversief, communistisch of terroristisch.
Bronvermelding
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2214629620300402