Al in 2018 bleek dat de inlandse rijstproductie te laag was voor het sterk groeiende aantal Filipino's. De tekorten groeiden en als reactie besloot het beleid onder president Duterte de rijstimport te liberaliseren. Naar eigen zeggen om de rijstprijs te verlagen, maar volgens bronnen op het terrein gaat het om een deal met de World Trade Organisation. Wat de bedoeling ook was: de rijstprijs daalde niet. 

Rijst invoeren is symptoombestrijding. Beter zou de regering de oorzaak aanpakken door de lokale productie te hervormen en technische of financiële steun te verlenen aan boeren en boerinnen. De oorzaak voor de huidige lage productie ligt onder meer bij tyfoons, te hoge productiekosten en een gebrek aan toegang tot grond voor de landbouwers. 

Hoge import, lage prijzen? Niet noodzakelijk

De regering blijft volhouden dat een grotere invoer van rijst zal leiden tot een lagere lokale prijs. De huidige rijstprijs in Metro Manila is echter met 39 pesos per kilo even hoog als in 2018, toen een rijstcrisis werd uitgeroepen. De stijging is te wijten aan de hoge kost van meststoffen, energie en distributiekosten, maar ook aan de klimaatverandering en zelfs de oorlog in Oekraïne (bron: Manila Bulletin).

Bovendien betekent afhankelijk zijn van een importproduct ook afhankelijk zijn van de globale markt en haar prijzen. Covid-19 en de oorlog in Oekraïne hebben bovendien de globale prijs omhooggehaald. Jammer genoeg is het niet de Filipijnse regering die deze prijzen onder controle houdt, al beloofde de verkozen president Marcos Jr. dat wel tijdens zijn campagne. 

In de praktijk controleren malafide rijstkartels de prijzen. Zij zijn groothandelaren die samenspannen om rijst vast te houden als de prijs laag is, tot de nood zo hoog is dat de prijs weer stijgt. 

Boeren en boerinnen krijgen het zwaar

Niet alleen de bevolking lijdt onder de hoge rijstprijs. Landbouwers kunnen niet concurreren met de geïmporteerde rijst die wordt geteeld aan veel lagere productieprijzen. Doordat veel boeren en boerinnen noodgedwongen op zoek moeten naar andere inkomsten dan die uit de rijstteelt, blijft de lokale productie - de originele oorzaak van de crisis - dalen. 

Verbetering van plaatselijke landbouwproductie zou een oplossing kunnen zijn voor de voedselcrisis. Helaas zet president Marcos Jr. geen stappen in die richting en blijft hij vrije import van zowel rijst als varken en maïs toestaan. Varken en maïs zijn populaire importproducten die eenzelfde problematische traject volgen als rijst.

Foto boven: Actie tegen de rijstimport op Wereldvoedseldag, 17 oktober 2022 © PNFSP
Tekst: Joanne Den Toom, stagaire bij Solidagro, Charlotte Timmermans, communicatiemedewerker bij Solidagro, i.s.m. anonieme bronnen in de Filipijnen