Open brief: 'Natuur is een zaak van ons allemaal'
Feb 19, 2024
Samen staan we sterk in het huidige debat dat woedt over landbouw en milieu. Met meer dan vijftig organisaties publiceren we massaal deze open brief aan onze beleidsmakers. De boodschap: natuur is niet het probleem van het landbouwbeleid, het is een belangrijk deel van de oplossing.
Als er iets duidelijk is geworden na twee weken boerenprotest, is het dat ons voedselsysteem voor een gigantische uitdaging staat. Ons voedselsysteem is zo belangrijk voor álle burgers dat de systeemfouten die nu haarscherp blootgelegd worden, brede maatschappelijke discussie verdienen.
Wij willen een oplossingsgerichte dialoog. We moeten én willen samen met alle actoren tot een duurzame uitkomst komen. Het huidige landbouwmodel botst zowel socio-economisch als ecologisch op zijn grenzen en dat gaat ons allemaal aan.
Door het natuurbeleid af te zwakken, wordt een doeltreffende aanpak van de immense uitdagingen waar we als maatschappij voor staan, onmogelijk gemaakt
Alleen integrale en doordachte beslissingen kunnen de boeren helpen. Door het natuurbeleid af te zwakken, wordt een doeltreffende aanpak van de immense uitdagingen waar we als maatschappij voor staan, onmogelijk gemaakt.
Het kan anders
Zonder vruchtbare bodems groeien er nergens gewassen. Zonder natuur, geen voedselproductie. Driekwart van alle gewassen is afhankelijk van bestuivers. Een robuuste natuur maakt de landbouw minder kwetsbaar voor extreme weersomstandigheden. Meer natuur betekent meer koolstofopslag. Onze natuur verder laten verloederen, zal dramatische gevolgen hebben voor de landbouwsector en dus voor ons voedselsysteem. En dat terwijl veel boeren nu al in een penibele socio-economische situatie zitten.
Onze natuur verder laten verloederen zal dramatische gevolgen hebben voor de landbouwsector
Tegelijk bewijzen heel wat (agro-ecologische en biologische) landbouwers vandaag al dat het anders kan. Door landbouw en natuur te verweven, garanderen we de broodnodige klimaatbuffers en biodiversiteit die onze teelten beschermen en versterken.
630.000 doden
Boeren zijn trouwens niet de enige economische actoren die baat hebben bij gezonde natuur. Meer dan 50% van de wereldeconomie hangt ervan af, berekende het World Economic Forum. Bedrijven hebben natuurlijke hulpbronnen en ecosysteemdiensten nódig. Die worden zwaar bedreigd door de voortdurende achteruitgang van de biodiversiteit en door de klimaatverandering.
De totale kosten van de klimaatverandering worden, voor de Belgische economie, geraamd op 9,5 miljard euro per jaar. Nu maatregelen voor natuurherstel terugdraaien, is een slecht idee. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) laat weten dat slechte milieukwaliteit bijdraagt aan een op de acht sterfgevallen. Dat zijn jaarlijks 630.000 doden in de EU, omgerekend 11.700 doden in België.
Waterbommen en welzijn
Elke hectare natuur extra betekent acht zorgbehoevende personen minder. De gezondheidsvoordelen van natuur zijn zowel preventief als curatief, met effecten op ons fysiek en mentaal welbevinden. Denk ook aan de grote waarde van recreatie en beleving in natuurlijke landschappen. Met zoveel langdurig zieken en een vergrijzende bevolking is het een gemiste kans om de positieve invloed van natuur niet mee te nemen in politieke beslissingen.
Natuur is onze beste bondgenoot tegen klimaatverandering. Waterbommen zoals die in Wallonië in 2021, en zware overstromingen zoals die in West-Vlaanderen in 2023, zullen vaker voorkomen. De vraag is niet of maar wanneer. De enige manier om ons daartegen te beschermen, is door ruimte te voorzien voor natuur.
Elke hectare natuur extra betekent acht zorgbehoevende personen minder.
Investeren in natuur creëert win-winsituaties. Elke euro rendeert meerdere malen, extra belangrijk in tijden van besparingen.
Een brede coalitie van nu al meer dan 50 organisaties wil natuur een stem geven in het overleg. We moeten naar een duurzaam landbouwmodel, met een leefbaar inkomen en bestaanszekerheid, binnen de grenzen van milieu, natuur en klimaat, zodat we er als maatschappij in zijn geheel wel bij varen.
Bekijk hier de alliantie van ondertekenaars.