Iedereen Klimaatheld
Waaraan denk jij bij het lezen van het woord 'held' of 'heldin'? Misschien zie je de cape al wapperen en de superkrachten al flitsen. Dat is niet hoe wij het zien bij Solidagro. Onze helden zijn zij die zich niet laten kisten door het negatieve klimaatnieuws en hun stem laten horen. Onze helden zijn de boeren en boerinnen die blijven werken, hoewel supermarkten en consumenten hen te weinig betalen voor hun producten. En onze held of heldin ben jij, de geëngageerde burger die interesse toont in duurzaam voedsel.
Daarom voeren wij vanaf 16 september tot 15 oktober de campagne 'Stap mee in het veld, word klimaatheld!'. We willen je bedanken voor jouw inspanning(en) voor het klimaat en nodigen je uit voor onze activiteiten. Kom samen met gelijkgezinde burgers, want verbinding helpt om het zorgwekkende klimaatverhaal hoopvol te benaderen.
Als je online inschrijft voor een of meer activiteiten en/of via onderstaand formulier deelt wat jij doet of zal doen om je klimaatafdruk te verkleinen, krijg je van ons een pakketje met info en bloemzaadjes - van inheemse bloemen van Vitale Rassen natuurlijk! De zaadjes staan symbool voor de agro-ecologische beweging, die dankzij jou kan blijven groeien.
De derde actie die je kan doen richt zich tot beleidsmakers. We formuleerden samen met het Vlaamse netwerk voor agro-ecologie Voedsel Anders vijf richtlijnen voor een agro-ecologisch(er) beleid. Sta jij hierachter en wil je bewijzen aan de politici dat er draagvlak is voor een duurzamer voedselsysteem? Schrijf dan een kaartje! Wij bezorgen het aan de juiste beleidsmakers.
Klik hier om meteen door te gaan naar onze activiteiten
in Gent, Sint-Niklaas of Brussel!
Wat is agro-ecologie?
Biologisch, organisch, herstellende landbouw, permacultuur... Dat we het samen beter willen doen is duidelijk, maar soms is het moeilijk uit al die begrippen wijs te raken. Agro-ecologie gaat breder dan voorgaande termen en betrekt ook politieke, socio-culturele en economische facetten.
Iedere organisatie vult agro-ecologie net weer dat beetje anders in. Er is dan ook geen universele definitie. Voor Solidagro is agro-ecologie een set richtingwijzers op weg naar een klimaatbestendig en eerlijk voedselsysteem. Het is de beweging, praktijk en wetenschap van hoe landbouw en milieu elkaar kunnen versterken op een duurzame manier. Volgens agro-ecologie moeten daarnaast landbouwers autonoom keuzes kunnen maken en een eerlijke vergoeding krijgen voor hun werk.
Meer weten over de agro-ecologische beweging? Klik hier!
(Klik hier of op de afbeelding om deze uit te vergroten)
Agro-ecologie en het klimaat, hoe zit dat?
De FAO (de voedsel- en landbouwraad van de VN) schat dat voedselsystemen momenteel een derde van de globale emissies aan broeikasgassen veroorzaken. De organisatie GRAIN spreekt zelfs van 44 tot 57%. Ontbossing (15-18%) en landbouw (11-15%, door chemische meststoffen, brandstof en intensieve veeteelt) hebben daarin het grootste aandeel. Agro-ecologie omvat de hele keten van het voedselsysteem, van ontbossing tot afvalverwerking. Solidagro focust op landbouw.
In de agro-ecologie hechten we veel belang aan hoe kleine boeren wereldwijd werken, onafhankelijk van de agro-industrie. Ze zijn een grote bron van kennis en inspiratie, bijvoorbeeld omdat ze gebruik maken van diverse gewassen (in tegenstelling tot de enorme hoeveelheid aan monocultuur in de wereld) en aan landbouw doen zonder chemische pesticiden. Zij verzorgen de bodem met vruchtwisselingssystemen, integratie van gewas- en dierlijke productie, en het integreren van bomen en wilde vegetatie.
Waarom is de bodem zo belangrijk in het klimaatverhaal? Onze landbouwgronden zijn vaak uitgeput, met bodemerosie en overstromingen tot gevolg. Ze zijn niet resistent voor de steeds intensere regenbuien die de klimaatverandering met zich meebrengt. Agro-ecologie biedt daarop een antwoord. Door geen pesticiden of kunstmest te gebruiken, zorgt agro-ecologie voor een zuurstofrijke bodem die veel meer water kan opnemen. Daarnaast neemt zo’n bodem koolstof op uit de atmosfeer. Een gezonde bodem houdt bovendien voedingsstoffen vast, wat bestuivers aantrekt en de gewasopbrengst verhoogt. Een win-win-situatie dus!
Met het juiste beleid dat agro-ecologie ondersteunt, kunnen we in 50 jaar tijd de bodem herstellen tot pre-industriële landbouwniveaus. Zo zouden we tussen 24 tot 30% van alle huidige wereldwijde broeikasgasemissies compenseren. (bron: Boerenforum)
Klinkt goed, niet? Sluit je aan bij de agro-ecologische beweging of doe zelf aan agro-ecologie in je dagelijkse leven om de transitie te ondersteunen. Solidagro doet bovendien aan beleidswerk, waarbij ook jij je steentje kan bijdragen.
Actie 1: Deel je eigen klimaatactie
Actie 2: Schrijf je in voor één of meer van onze activiteiten
Daarom voeren wij vanaf 16 september tot 15 oktober de campagne 'Stap mee in het veld, word klimaatheld!'. We willen je bedanken voor jouw inspanning(en) voor het klimaat en nodigen je uit voor onze activiteiten. Kom samen met gelijkgezinde burgers, want verbinding helpt om het zorgwekkende klimaatverhaal hoopvol te benaderen.
Als je online inschrijft voor een of meer activiteiten en/of via het formulier deelt wat jij doet of zal doen om je klimaatafdruk te verkleinen, krijg je van ons een pakketje met info en bloemzaadjes - van inheemse bloemen van Vitale Rassen natuurlijk! De zaadjes staan symbool voor de agro-ecologische beweging, die dankzij jou steeds groter wordt.
Klik hier om je in te schrijven voor een van de activiteiten in
Gent, Sint-Niklaas of Brussel!
Onze pop-up Keerpunt
Tijdens de campagne brengen we agro-ecologie tot in het hart van Sint-Niklaas met onze pop-up locatie Keerpunt.
We komen samen van 16 september tot en met 15 oktober met diverse activiteiten rond duurzame landbouw en het veranderende klimaat. In de pop-up maak je ook kennis met onze klimaathelden en ontdek je hoe boeren en burgers via agro-ecologie wereldwijd bewegen naar duurzame voedselsystemen.
Je kan er ook een kaartje schrijven naar beleidsmakers, je eigen poster maken en mee bijdragen aan onze klimaatactie-boom.
Adres: Stationsstraat 61, Sint-Niklaas
Bereikbaarheid: Keerpunt is gelegen op 8 minuten wandelen van het treinstation van Sint-Niklaas. Klik hier voor de routebeschrijving via Google Maps.
Openingsuren: woensdag, vrijdag en zaterdag tussen 11u en 18u
! De locatie is rolstoeltoegankelijk, maar heeft geen sanitaire voorziening voor rolstoelgebruikers.
Actie 3: Stuur een kaartje naar onze beleidsmakers!
Een structurele aanpassing komt er niet door het engagement van burgers alleen. Daarom doet Solidagro ook aan beleidswerk, om politici aan te zetten tot een aangepast beleid met meer agro-ecologie. In de Belgische politiek is er duidelijk nood aan een nationale en globale langetermijnvisie, zodat landbouwers beter hun koers kunnen bepalen.
Om onze beleidsmakers te tonen dat er draagvlak is voor een duurzaam voedsel- en landbouwbeleid, vragen we jullie om massaal kaartjes te schrijven naar de bevoegde ministers. Jullie vullen het formulier in, wij versturen de kaartjes. Kunnen we op jou rekenen?
Vier klimaathelden aan het woord
De campagne in de Filipijnen
Samen met de Filipijnse boerenbeweging voert het netwerk Agroecology X de aanhoudende Land and Food Campaign. De campagne is deel van onze internationale klimaatcampagne, waarvoor de partnerlanden zelf invullen wat een campagne over agro-ecologie en klimaat kan betekenen in hun context. Voor de Filipijnen ligt de focus op landbezit. Immers, agro-ecologie betrekt ook maatschappelijke context, en die is voor kleinschalige boeren en boerinnen in de Filipijnen niet zo rooskleurig.
De Land and Food Campaign roept op tot grondige landhervormingen, zodat kleine boeren opnieuw autonoom kunnen werken. Zeven op tien boeren zijn namelijk geen eigenaar van de grond die ze bewerken. Vaak pachten ze van families van grootgrondbezitters (waarvan de grootste beschikken over 60 procent van de landbouwgrond, of 8,6 miljoen hectare) en agro-industriële, veelal buitenlandse, bedrijven zoals Del Monte en Dole.
Grootgrondbezit in de Filipijnen. Landbouwers werken als landbewerkers (in dienst) op deze gronden of pachten ze. (klik om te vergroten)
Multinationals zwaaien de plak en boeren en boerinnen kunnen niet autonoom beslissen over hun landbouwpraktijk. Sterker zelfs, ze worden geconfronteerd met verschillende vormen van uitbuiting, zoals hoge pachtprijzen, hoge productiekosten, woekerpraktijken, en erbarmelijke werkomstandigheden en lage lonen voor landarbeiders.
Politiek spel
Het gevolg laat zich raden. Veel landbouwers leven in armoede, wat zoals overal leidt tot sociale onrust. De campagnes van onze partners richten zich vaak tot de overheid, de verantwoordelijke voor het grondbeleid. In de huidige en vorige regering waren de rijkste families van het land aan zet, die onder één hoedje spelen met grootgrondbezitters en industrie.
De regering maakt zich sterk dat er wel degelijk landhervormingsprogramma’s gelanceerd zijn. Ze vertellen er niet bij dat die bewust ruimte laten voor de grootgrondbezitters om de wet en bijgevolg de eigendomsoverdracht van hun land te omzeilen. De programma’s schieten dan ook hun doel voorbij om de landloosheid van de boeren aan te pakken.
Kalender van de Filipijnse campagne (klik om te vergroten)
Verzet tegen onderdrukking
De meest actieve sociale bewegingen op de Filipijnen zijn daarom de boerenbewegingen die opkomen voor het recht op de grond die ze bewerken. De reactie op hun legitieme eisen is helaas staatsgeweld. Boeren en boerinnen die betrokken zijn bij geschillen over grond tegen landheren worden bijvoorbeeld strafrechtelijk vervolgd, en gemeenschappen die strijden tegen landroof door grote bedrijven worden lastiggevallen door soldaten van de overheid. Veel slachtoffers van mensenrechtenschendingen en buitengerechtelijke executies zijn boeren die ervan beschuldigd worden rebellen of hun aanhangers te zijn.
28 september: Tijdens de People’s Food System Summit kwamen meer dan veertig organisaties samen om oplossingen voor te stellen voor de voedselcrisis.
Ondanks de vervolgingen boeken de sociale bewegingen successen dankzij hun aanhoudende en zorgvuldige sensibilisering, organisatie en mobilisatie van boeren en burgers. De boerenbewegingen zijn hard aan het werk om hun eis voor de herverdeling van grond en de hervorming van het systeem kracht bij te zetten. Ze monitoren het overheidsbeleid en roepen de overheid ter verantwoording. Ze leveren inspanningen om een alternatief beleid aan te bieden.
Momenteel lobbyen de boerenbewegingen voor de goedkeuring van de Genuine Agrarian Reform Bill, een wetsontwerp om het landmonopolie te doorbreken en landbouwgrond te verdelen onder boeren, landarbeiders, vissers en inheemse bevolkingsgroepen, met sterke overheidssteun, en alle vormen van onderdrukking en uitbuiting op het platteland weg te werken.
Lees hier meer over ons werk in de Filipijnen
Met dank aan onze Filipijnse partners, programmabeheerder Pascal Van Driessche en vertaalvrijwilliger Bart Philips
De campagne in Bolivia
Tijdens de Solidagroweek eind vorig jaar, toen tal van internationale collega's van Solidagro samenkwamen, was het enthousiasme groot om voor het eerst internationaal campagne te voeren. Een van de grootste trekkers is het Boliviaanse kantoor en onze partners ter plaatse Gaia Pacha, Agrecol Andes en CENDA. De grote lijn van de campagne is de link tussen agro-ecologie en de klimaatverandering kenbaar te maken bij het grote publiek, maar elk partnerland kiest zijn eigen focus. In Bolivia ligt de nadruk op waterbescherming, vanwege de droogte waarmee veel landbouwers kampen.
Solidagro is sinds 2006 werkzaam in Bolivia rond voedsel en water, samen met lokale partnerorganisaties. Steeds vaker vertelden de mensen in de dorpen over uitgedroogde waterbronnen en kregen we te horen “hier was vroeger een rivier” waar nu alleen een droge rivierbedding is. Als gevolg van de klimaatverandering is de regentijd in de hooglanden van Bolivia de afgelopen decennia aantoonbaar korter geworden en onregelmatig. Boeren vertellen dat vroeger in oktober steevast kon worden gezaaid en dat de regentijd aanhield tot mei. Dit jaar heeft het maar geregend van februari tot eind april, waardoor veel gemeenten momenteel lijden onder droogte.
In deze context zijn Solidagro en partners zich steeds meer gaan richten op de bescherming van waterwingebieden in de rurale gemeenten van de bergachtige Cono Sur regio. Het is zaak om in de beperkte regentijd zoveel mogelijk water te bufferen als grondwater zodat de waterbronnen in de droge periode niet verder uitdrogen. Voor de sponswerking van de bodem is het cruciaal dat deze gebieden voldoende vegetatie hebben.
Workshop ‘Zaden in actie’ in het kader van de campagne op 9 september 2023
Workshop ‘Zaden in actie’ in het kader van de campagne op 9 september 2023
Klimaatverandering heeft oorzaken op mondiaal niveau, maar de waterproblematiek in de hooglanden van Bolivia is ook sterk gelinkt aan de manier waarop lokaal het voedsel wordt geproduceerd. De jaarlijkse bosbranden zijn een gevolg van de methode van boeren om hun land “schoon” te maken voor de zaai. De toepassing van chemische bestrijdingsmiddelen put de bodem uit en zorgt voor een sterke reductie van de biodiversiteit. Aan de andere kant bevorderen ecologische productiesystemen zoals agroforestry juist de diversiteit van de gewassen en vegetatie, wat erosie tegengaat, de sponswerking van de bodem verbetert én gezond voedsel oplevert.
Gezien de urgentie van het waterprobleem in Bolivia wil Solidagro met deze campagne het brede publiek in de stad Cochabamba sensibiliseren over het belang van de waterwingebieden en agro-ecologie in het kader van klimaatverandering en tevens de goede praktijken uit het werkgebied verder verspreiden. Speciale doelgroepen van de campagne zijn jongeren, journalisten en consumenten die betrokken worden bij de campagne met praktische workshops, persbijeenkomsten, ecologische markten en seminars voor consumenten.
Festival 'Creatief en bewust' in het kader van de campagne op 23 september 2023
Het brede publiek heeft door zijn koopgedrag invloed op de manier waarop voedsel geproduceerd en verhandeld wordt. Door bewust ons voedsel te kiezen dragen we bij aan de bevordering van duurzame voedselsystemen, een beter milieu en gezonde voeding. Daarnaast is beleidswerk nodig om de verantwoordelijke overheden aan hun zorgplicht te herinneren.
