De Senegalese partners en de rechtenbenadering
23 mei 2018
Wat betekent de “rechtenbenadering” in onze projecten om het maatschappelijk middenveld in Senegal te versterken en agro-ecologie te promoten? Dit is de vraag die we onszelf met de Senegalese partners hebben gesteld tijdens mijn missie als coördinator van het programma dat Solidagro verbindt met KIYO en G3W-M3M. Onze reflectie was erg verrijkend en gaf me meer inzicht in het dagelijkse werk met de bevolking van de regio Fatick.
Foto: Deelnemers aan de workshop over de rechtenbenadering.
ELS en de CNCR
Solidagro werkt samen met twee partnerorganisaties in Senegal: ELS (Eglise Luthérienne du Sénégal - Lutheraanse Kerk van Senegal) en CNCR (Conseil National de Concertation et de coopération des Ruraux – Nationale Raad voor Overleg en Samenwerking op het platteland).
ELS werkt met 6 animatoren in de stad Sokone. In 25 dorpen van 3 verschillende gemeenten is ELS actief rond de volgende thema’s : het versterken van boerenverenigingen, alfabetisering, ondersteuning bij het gebruik van agro-ecologische technieken, de promotie van de toegang tot water en sanitaire voorzieningen op scholen en de bevordering van de algemene hygiëne.
De CNCR is een nationale boerenfederatie die stevig verankerd is in de regio Fatick. Hun expertise op het vlak van landeigendom en belangenbehartiging stelt hen in staat om boeren in deze regio te ondersteunen.
Foto: Mor Fall, ELS coördinator in Sokone (gehurkt) legt een evaluatietechniek uit aan de vrouwen van de federatie van Toubacouta. Hij vertrouwde me toe: "Ik doe dit werk uit liefde voor het platteland".
Rechten eerder dan behoeften
Het verlenen van diensten aan de bevolking (bijv. het herstellen van een waterput, het verspreiden van zaden of vaccins tegen de ziekte van Newcastle) wordt gezien als een toegangspoort om de begunstigden te bereiken en niet als een doel op zich. Dit maakt het mogelijk om de doelgroep te bereiken, maar ook om het partnerschap met de lokale autoriteiten te verstevigen en vooral om hun maatschappelijke basis te versterken.
Foto: De animator van ELS, gespecialiseerd in agro-ecologische technieken, bezoekt regelmatig de boerderijen om de vrouwen te adviseren en te ondersteunen.
Het belang van de analyse
Tijdens de workshop over “toegang tot land”, beschreven de deelnemers de verschillende belanghebbenden. Aan de ene kant, de obligatiehouders (degenen die er zijn om er over te waken dat de rechten worden gerespecteerd, gegarandeerd en gerealiseerd): dorpshoofden, landeigenaren, de traditionele en religieuze leiders, de lokale gemeenschap, de administratieve autoriteiten. Aan de andere kant, de doelgroepen: de dorpsgroepen, de vakbonden, de federaties, de jongeren, de sport- en culturele verenigingen, enz… Volgens hun analyse zouden ze enerzijds beter lokale verkozen ambtenaren betrekken. Anderzijds willen ze het maatschappelijk middenveld beter betrekken bij hun dagelijkse werkzaamheden met de begunstigden. Door bijvoorbeeld intellectuelen aan te trekken die de oorzaken zouden kunnen documenteren van de problemen waar mensen dagelijks mee geconfronteerd worden.
Foto: Een deelneemster stelt de goede praktijken voor die binnen haar groep worden gedeeld met betrekking tot hun manier van omgaan met de plichtsdragers.
De rol van de staat
In het kader van de campagne tegen de ziekte van Newcastle die door de partners wordt geleid, gingen ze naar de burgemeester van hun gemeente, vergezeld door een aantal begunstigden. Ze pleitten dat de diensten en structuren die door het project worden opgezet volledig in het uitroeiingsproces van deze pluimveeziekte worden geïntegreerd. Dit heeft zijn vruchten afgeworpen, de gemeentelijke autoriteiten zullen actief deelnemen.
In Senegal zijn mannen en vrouwen in principe gelijk. Maar om dit principe in de praktijk toe te passen, moet de wet beter bekend worden gemaakt onder de bevolking. De deelnemers stelden voor om "referentiepersonen gender" aan te stellen om de naleving van deze wetten te waarborgen.
Empowerment en mobilisatie
De partners kunnen rekenen op een zeer meewerkend lokaal associatief weefsel. De training die zij aan leiders geven, bijvoorbeeld in onderhandelings- en leiderschapstechnieken, stelt hen in staat efficiënter en meer relevant te zijn. De partners hebben de capaciteit om grote sociale mobilisaties te organiseren, maar zij deelden de bezorgdheid dat zij meer aandacht zouden moeten besteden aan het opvolgen van deze grote acties. Hiervoor zullen ze in de toekomst meer nadruk leggen op hun communicatie, zowel intern als extern.
Foto: De leden van de vrouwenvereniging van Touboucata.
Conclusie
De partners waren zeer geïnteresseerd in deelname aan de workshops. De rechtenbenadering leek hen toegankelijker. Omdat ze de principes van deze aanpak hadden besproken op basis van hun dagelijkse ervaringen, leek de heroriëntatie van hun activiteiten via deze benadering nu heel goed mogelijk.
Foto: Een deelneemster deelt haar ervaring.