Bolivia likt haar wonden
2 dec 2019
Na weken van sociale onrust en gewelddadige confrontaties is de rust weer enigszins teruggekeerd in Bolivia. Het is de verschillende partijen gelukt om een wet goed te keuren die nieuwe verkiezingen mogelijk maakt. De aanhangers van Evo Morales hebben een pauze ingelast in de protesten tegen de interim-regering. Kandidaten voor de nieuwe presidentsverkiezingen beginnen zich te profileren, al staat nog geen datum vast.
Ondanks deze relatieve rust staat het programma van Solidagro op een laag pitje. De boerenorganisaties in het werkgebied bevinden zich nog in een noodtoestand vanwege het aftreden van Evo Morales. Initiatieven van de partners van Solidagro kunnen worden geïnterpreteerd als een poging om de boerenorganisaties af te leiden. De afgelopen maand heeft de verhoudingen tussen het platteland en de stad enorm op de spits gedreven.
“De komende weken zullen we voorzichtig gaan kijken hoe de vlag erbij hangt in Tiraque” zegt directeur Ramiro Ocampo van de partner INCCA.
De gemeente Tiraque is in Cochabamba een belangrijk bolwerk van de MAS van Evo Morales. Nadat de stofwolken zijn gaan liggen is het dus zaak om de schade op te nemen. Schade in de relatie tussen de partners en de lokale actoren, de boeren-en boerinnenorganisaties en de gemeentelijk overheden.
Het totaal onverwachtse aftreden van Evo Morales is zeer traumatisch voor een groot deel van de plattelandsbevolking van Bolivia en de stedelingen krijgen hiervan de schuld. De partners van Solidagro hebben zich volledig buiten het politieke conflict gehouden. Maar voor nuance is nog geen plaats en het is dus nog even afwachten hoe de lokale actoren nu tegen onze partners aankijken.
Een belangrijke component van het programma van Solidagro is de participatieve ontwikkeling van gemeentelijke wetgeving rond agro-ecologie en voedselzekerheid. In dit kader waren de gemeente en basisorganisaties van Tiraque in de eindfase van de goedkeuring van een wet voor de bescherming van waterbronnen en filtratiegebieden. Deze wet moet eraan bijdrage dat Tiraque haar belangrijke waterreserve op peil houdt ondanks de klimaatveranderingen.
De goedkeuring staat door het conflict van de afgelopen maand volledig op losse schroeven. De reden: de organisatie van irrigatiewerkers van Tiraque steunt de wet niet meer omdat de waterbronnen van Tiraque ook water leveren aan de stroomafwaarts gelegen gemeente Punata. In Punata heeft een deel van de bevolking niet meegeholpen aan de wegblokkades van de boerenorganisaties om de terugkomst van Evo Morales te forceren. Kortom, de irrigatiewerkers willen niet dat politieke tegenstanders ook van de wet profiteren...
Een duidelijk voorbeeld van wat een diep sociaal-politiek conflict doet met de bevolking. Het zal nog wel even duren voordat alle wonden zijn geheeld. Nieuwe verkiezingen zullen hiervoor waarschijnlijk niet voldoende zijn. Het is momenteel een grote uitdaging voor Solidagro en haar partners Agrecol, Aynisuyu en INCCA om zich opnieuw de positioneren en de weg naar voren te vinden met de boeren- en boerinnenorganisaties.
Auteur: Jaap Op de Coul - landenvertegenwoordige van Solidagro vanuit Bolivia 
