25% besparingen op internationale samenwerking: over macht en verantwoordelijkheid
3 feb 2025
De besparing van 25% op internationale samenwerking dwingt ons tot een fundamentele reflectie over de machtsverhoudingen die aan de basis liggen van ontwikkelingshulp en de manier waarop wij als samenleving onze verantwoordelijkheid opnemen.
België heeft, net als andere westerse landen, het privilege om middelen ter beschikking te stellen voor internationale samenwerking. Dit is geen toeval, maar een historisch gegroeide machtsdynamiek die diepgeworteld is in een verleden van koloniale exploitatie, ongelijke handelsrelaties en een economisch model dat ten koste van het Globale Zuiden is opgebouwd. De erfenis van de kolonisatie maakt het vandaag moeilijk voor landen om hun armoedecijfer naar omlaag te krijgen. (bron)
Onze welvaart is deels tot stand gekomen door de extractie van grondstoffen, arbeidskracht en kennis uit landen die vandaag als 'ontwikkelingslanden'* worden bestempeld.
De structuren die deze ongelijkheid in stand houden, werken nog steeds door in het mondiale economische systeem, waarbij rijke landen vaak de regels bepalen en landen in het Globale Zuiden structureel benadeeld worden.
Geen liefdadigheid
Internationale samenwerking is daarom geen kwestie van liefdadigheid, maar van rechtvaardigheid. Het is een manier om historische en systemische ongelijkheden te corrigeren en partnerschappen te smeden die gericht zijn op duurzame verandering. Besparingen in deze sector zijn dan ook niet louter budgettaire beslissingen; ze zijn een politieke keuze die aangeeft hoe serieus we deze verantwoordelijkheid nemen.
Duurzame samenwerkingen
Wij bij Solidagro zien elke besparing als een stap achteruit in de strijd voor een meer rechtvaardige en duurzame wereld. Boer.inn.en en gemeenschappen in het Globale Zuiden hebben geen liefdadigheid nodig, maar eerlijke kansen en structurele ondersteuning om zelf hun toekomst in handen te nemen. Door te besparen op internationale samenwerking, riskeren we de bestaande machtsbalansen nog verder te versterken in het voordeel van multinationale bedrijven en extractieve economische modellen.
Door te besparen op internationale samenwerking, riskeren we de bestaande machtsbalansen nog schever te trekken
Daarnaast heeft deze besparing een directe impact op de agro-ecologische beweging. Kleinschalige landbouwprojecten hier en elders, die inzetten op duurzame voedselproductie en het behoud van biodiversiteit, worden extra kwetsbaar. Zonder ondersteuning dreigt de agro-ecologische beweging te worden verdrongen door industriële landbouwmodellen die schadelijk zijn voor het milieu en onze voedselsoevereiniteit ondermijnen. Het verminderen van investeringen in duurzame landbouw schaadt niet alleen landbouwers hier en elders, maar ook mondiale toegang tot voedsel en de strijd tegen klimaatverandering.
Politieke wil
We roepen beleidsmakers dan ook op om deze besparingen te herzien en in te zetten op internationale samenwerking die niet gebaseerd is op willekeurige giften, maar op de erkenning van mondiale verantwoordelijkheid en solidariteit.
"Blijvende steun voor agro-ecologie is nodig voor een rechtvaardig, duurzaam voedselsysteem. Dit is geen kwestie van budget, maar van politieke wil en morele integriteit" - Tim De Roeck, directeur Solidagro
De Arizona-coalitie bevestigt dat ze “gelooft in internationale solidariteit” en dat internationale samenwerking “een beleid [is] van partnerschappen om duurzame ontwikkeling te stimuleren”. Waarom dan die grote besparingen? Uitgelekte cijfers tonen een besparing van 25% op een al te laag budget. De 0,7% BNI-doelstelling ontbreekt voor het eerst in decennia.
Concreet pleiten we voor blijvende steun aan agro-ecologische initiatieven die bijdragen aan een rechtvaardig en duurzaam voedselsysteem. De ontwikkelingsuitgaven van België bedragen slechts 0,4% van het Bruto Nationaal Product. In het verleden werd beloofd dit te zullen verhogen naar 0,7%. We vragen om de politieke wil en morele integriteit om op z'n minst 0,4% te blijven inzetten voor internationale samenwerking.
Meer lezen:
* Het woord ‘ontwikkeling’ verwijst in de context van ‘ontwikkelingslanden’ naar groei volgens het neoliberale receptenboek. Dit model leidt tot toenemende ongelijkheid op alle niveaus en brengt het voortbestaan van de planeet zelf in gevaar. Bovendien verbergt de term onderliggende oorzaken van onrechtvaardigheid en ongelijkheid. Zo spreken velen liever over internationale solidariteit dan over ontwikkelingssamenwerking, om het idee van ontwikkeling en de tweedeling van zogenaamd ontwikkelde (superieure) en niet-ontwikkelde landen los te laten.